Sadece Türkiye’de değil birçok yerde yanlış bir feminizm algısı var.
Nedense feminizm dendiğinde akla ilk gelen şey “erkek düşmanlığı” olur.
Feministlerin genelde “erkeklerden nefret eden”, “doğaya ve tanrıya
karşı çıkan” ya da “bütün işleri ele geçirmek isteyen” lezbiyenler
olduğu düşüncesi ayyuka çıkar. Bu kadınların “erkeklerin iktidarını” ele
geçirme çabası içinde olduğu söylenir. Bu söylemlerin sahibinin kim
olduğunu tahmin etmek ise zor değildir.
Kadınların “sivrisinek gibi öldürüldüğü”, balkondan atıldığı,
kemiklerinin kırıldığı, onlarca yerinden bıçaklandığı halde durumun
faillerinin “iyi hallerinin” gözetlendiği bir ülkede yaşamaksa bu durumu
daha da zorlaştırıyor. Feminist olmak, her şeye farklı bir pencereden
bakmayı gerektiriyor. İzlenen televizyon programlarında, filmlerde,
günlük deneyimlerde, kitaplarda, gazetelerde –kısaca her yerde- en
görülmeyecek cinsiyetçi söylem bile tahammül edilemez oluyor. İçinde
bulunulan ortamdan yükselen sesler “feminist kadın, sorunlu kadındır”,
“kadın dayanışması yoktur, kadınlar arasında rekabet vardır”,
“feministler erkeklerin yerine mi geçmek istiyor” gibi söylemlerden
ibaret oluyor. Dolayısıyla durum dayanılmaz oluyor.
Bell Hooks, Feminizm Herkes İçindir: Tutkulu Politika adlı
kitabını, içinde bulunduğu durumdan dolayı, bu yanlış feminizm algısını
kırmak ve feminizmin ne olduğunu herkese anlatabilmek için yazdığını
söyler. Hatta bu durumdan sadece kadınlara değil, erkeklere ve LGBTQ
bireylere de pay çıkarır. Çünkü ona göre feminizm “özgürlük ve adalet
hayallerimizi gerçekleştirebileceğimiz, hepimizin ‘eşit yaratıldığımız’
hakikatini hayata geçirebileceğimiz bir toplumda hep beraber
yaşayabilmenin” ön koşuludur. Açıklamadan da anlaşılacağı gibi feminist
düşünce “erkekleri yok etme” ya da “onların yerine geçme” gibi bir
düşünce içinde değildir. Aksine Hooks’a göre feminizm erkek
işveren-erkek işçi ilişkisinden bakılınca erkekler için de adalet ve
eşitliği sağlayacak koşulları da sağlamaktadır. Yani Hooks’a göre
ataerkillikten kurtulmak sadece kadınlar için değil, adalet ve özgürlüğü
arayan tüm bireyler için bir kurtuluş yoludur.
Türkiye’de artık sıradan haberler haline gelen kadına şiddet
haberleri Hooks’un açıklamasının fazla iyimser olduğunu gösterse de
çözümün karşılıklı/ tek taraflı şiddet yerine karşılıklı anlaşmadan
geçtiği açıktır. Bir kadının mütecavizinin kafasını keserek “namusunu
temizlemesi” kadına karşı şiddeti çözümleyebilecek bir durum değildir.
Aksine bu durum yanlış anlaşılmayı daha da körükleyen ve çözümün
yollarını tıkayan bir süreçtir. Baskı ve sömürüye karşı gelen kadınların
ise boşanmayı tercih ettiklerinde durumun cinayetle, bıçak
darbeleriyle, vücuttaki kırıklarla –özetle hastanede ya da morgda-
sonuçlandığı görülmektedir.
Kadına karşı şiddetin erkek akıl tarafından desteklendiği bir ülkede
yaşamak da şiddetin oluşmasına meyli arttırmaktadır. En basit örnekle
bugün Türkiye’de bir kadın cinayeti işlendiğinde yargının erkeğe “tahrik
indirimi” adı altında bir ceza indirimi uygulaması bile bunun en açık
ifadesidir. Gazetelerde okunan haberlerde de görüldüğü gibi erkekler
artık işledikleri cinayetleri ya da kadınlara uyguladıkları şiddeti
meşrulaştırmak için “beni tahrik etti” söylemini doğuracak bahanelerle
kurtulmaktadırlar. Dolayısıyla başta iktidar olmak üzere yasaların ve
yargının da bu suça ortak olması erkeği cezadan kurtaran kadını şiddete
mahkûm eden bir yapı doğurmaktadır.
Hooks, kitabında her ne kadar feminizmin bireylere özgürlük
sağlayacağını söylese de durumun bu kadar kolay olduğunu söylemek
zordur. Bu durumun sağlanabilmesi için öncelikle ve özellikle kadınlar
arasında bilinç yükseltme çalışmaları yapılmalıdır. Feminizmle ilgili
oluşan yanlış algı ortadan kaldırılarak, bilinç yükseltme çalışmaları
yapılarak ve bunların yanında kadına karşı şiddetin önlenmesi için ciddi
yaptırımlar uygulayarak kadın özgürlüğünün yolu açılabilir ve
ataerkilliğin yarattığı baskıcı ortam ortadan kaldırılabilir. Bu yolla
herkes için özgürlük sağlanabilir. Hooks’un “herkes için feminizm”
demesinin asıl sebebi de budur.
Bell Hooks
Feminizm Herkes İçindir: Tutkulu Politika
Bell Hooks
Feminizm Herkes İçindir: Tutkulu Politika
çev. Aysel Yıldırım, Berna Kurt, Ece Aydın, Şirin Özgün
İstanbul: Bgst Yayınları, 2012.
146 s.
İstanbul: Bgst Yayınları, 2012.
146 s.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder